سن مناسب عمل لیزیک چشم؛ شرایط و محدودیت‌های سنی
خلاصه ی مقاله:
معمولا بهترین سن برای انجام لیزیک عموماً بین ۲۰ تا ۴۰ سال است. دلیل این امر این است که تا سن ۲۰ سالگی، شماره چشم اکثر افراد تثبیت شده و قرنیه آن‌ها به شکل جدید دائمی خود درآمده است که بهترین نتایج را پس از عمل به همراه خواهد داشت.
اگر از دردسرهای استفاده از عینک یا لنزهای تماسی روزانه خسته شده‌اید، ممکن است به جراحی لیزیک چشم فکر کرده باشید؛ اما عمل لیزیک چشم تا چه سنی قابل انجام است؟ آیا زمان‌بندی مناسب می‌تواند تفاوت چشمگیری بین اصلاح بینایی و نتیجه نامطلوب را رقم بزند؟ باید دانست که اگرچه سن عمل چشم برای برداشتن عینک، از 18 سالگی است؛ اما عاقلانه است که قبل از انتخاب این روش اصلاحی، چند سال صبر کنید؛ زیرا بینایی معمولاً تا اوایل بزرگسالی تغییر می‌کند. البته که لیزر چشم در کودکان با مشکلات شدید بینایی جزو موارد استثناء می‌باشد.
به طور کلی، هیچ سن مشخصی برای جراحی لیزیک چشم وجود ندارد و فقط برخی محدودیت‌های سنی عمل لیزیک باعث شده تا طبق نظر جراحان چشم‌پزشک، سن مناسب برای عمل لیزیک چشم بین ۲۰ تا ۴۰ سال محسوب شود. برای مطالعه جزئیات لیزیک بر اساس محدوده سنی و شرایط سنی لیزیک ادامه مطلب را بخوانید.
عمل لیزیک چشم چیست و چرا سن مهم است؟
آستیگماتیسم، دوربینی و نزدیک‌بینی، اختلالات بینایی هستند که می‌توان به کمک لیزیک (LASIK) که مخفف لیزر کراتومیلوزیس درجا (laser in-situ keratomileusis) است، درمان نمود. با این روش، تغییر شکل قرنیه با کمک لیزر به طور دائم درمان می‌شود. جوانانی که مایل به کاهش وابستگی خود به عینک هستند یا می‌خواهند دیگر از لنزهای تماسی یا عینک استفاده نکنند، عمل لیزیک چشم را انتخاب می‌کنند. اما باید دانست که همه افراد واجد شرایط لیزیک نیستند! اهمیت سن در انجام لیزیک این است که اگر لیزیک روی چشمی انجام شود که هنوز به بلوغ نوری نرسیده است، ممکن است در آینده به اصلاح بیشتری نیاز داشته باشد.
1. لیزیک چگونه کار می‌کند؟
خود عمل لیزیک سریع انجام می‌شود و معمولاً فقط حدود ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. پزشک از قطره برای بی‌حس کردن چشم‌ها استفاده می‌کند تا فرد دردی احساس نکند. در مرحله بعد، جراح لیزیک از یک اسپکولوم پلک برای باز نگه داشتن چشم‌ها استفاده می‌کند. در طول عمل، جراح با لیزر یا میکروکراتوم، یک فلپ نازک از روی قرنیه می‌برد و سپس قسمت‌هایی از بافت قرنیه را با استفاده از لیزر اگزایمر تخصصی برمی‌دارد تا انحنای آن تصحیح شود و نور ورودی به چشم به‌درستی روی شبکیه متمرکز گردد. بعد فلپ (لایه بریده شده) را سر جای خود بازمی‌گرداند. قرنیه طی چند روز آینده بهبود می‌یابد و بسیاری از افراد می‌توانند پس از انجام این عمل، استفاده از عینک یا لنز را متوقف کنند.
2. چرا سن در لیزیک چشم اهمیت دارد؟
سن نقش کلیدی در موفقیت بلندمدت، اثربخشی و ایمنی عمل لیزیک دارد. ساختار چشم در دوران نوجوانی و اوایل دهه ۲۰ هنوز در حال رشد یا تغییر است و اگر شماره چشم هنوز ثابت نشده باشد، اثر لیزیک موقت خواهد بود و ممکن است فرد به عینک یا عمل مجدد نیاز پیدا کند. از طرفی دیگر، بافت قرنیه در سنین ۲۰ الی ۳۵ سال انعطاف‌پذیرتر و ترمیم‌پذیرتر است و بنابراین، خطر عوارض لیزیک کمتر و بهبودی سریع‌تر خواهد بود.
شایان ذکر است که در سنین بالا، احتمال بروز بیماری‌هایی نظیر خشکی چشم، آب مروارید و قوز قرنیه بیشتر می‌شود که می‌تواند مانع عمل لیزیک شود و یا تأثیرگذاری لیزیک را کمتر کند. بنابراین، محدودیت سنی عمل لیزیک موضوع مهمی است که باید به آن توجه داشت.
3. تفاوت بهترین سن لیزیک و سن مناسب لازیک
o سن لیزیک (LASIK): برای انجام عمل لیزیک نمره چشم فرد باید ثابت باشد و قرنیه چشم نیز ضخیم و سالم باشد؛ بنابراین، بهترین سن برای لیزیک بین 20 الی 35 سال ذکر شده است.
o سن لازک (LASEK): عمل لازیک چشم برای قرنیه‌های نازک و یا ورزشکارانی که در معرض ضربه هستند، مناسب است و نسبت به لیزیک، تأثیرپذیری کمتری نسبت به سن دارد؛ ازاین‌رو، سن مناسب عمل لازک بین 20 الی 40 سال ذکر شده است.
نکته: حداقل سن برای هر دو عمل لیزیک و لازیک، 18 سال می‌باشد.
سن مناسب برای عمل لیزیک چشم چه سنی است؟
سن مناسب برای عمل لیزیک چشم یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت این جراحی است. اگر به دنبال اصلاح دید و برداشتن عینک هستید، باید بدانید که محدودیت سنی عمل لیزیک و شرایط سنی لیزیک، نقش کلیدی در نتیجه پایدار عمل دارد. در ادامه با سن عمل چشم برای برداشتن عینک آشنا می‌شوید.
1. حداقل سن لیزیک؛ چرا ۱۸ سال؟
سن ۱۸ سالگی برای لیزیک چشم به‌عنوان حداقل سن قانونی و پزشکی برای این عمل تعیین شده است. در واقع، حداقل سن برای عمل لیزیک، نقطه شروعی برای زمانی است که می‌توان لیزیک را انجام داد؛ اما اکثر پزشکان توصیه می‌کنند که افراد تا دهه ۲۰ سالگی از انجام لیزیک خودداری کنند. این محدودیت پزشکی دلایل علمی و تجربی دارد. به طور مثال، در دوران کودکی و نوجوانی، چشم انسان همچنان در حال رشد و تغییر است. همچنین اگر قبل از تکمیل رشد چشم عمل لیزیک انجام شود، شماره چشم ممکن است دوباره تغییر کند و باعث بازگشت تاری دید شود. نکته حائزاهمیت این است که در صورتی لیزیک در 18 سالگی انجام می‌شود که نمره عینک یا لنز دست‌کم به مدت ۱۲ ماه ثابت مانده باشد.
2. بازه سنی ایده‌آل لیزیک؛ ۲۰ تا ۴۰ سال (آیا انجام لیزیک در دهه بیست سالگی ارزشش را دارد؟)
بهترین سن برای لیزیک بازه 20 تا 40 سال می‌باشد که چشم از نظر رشد، ثبات و سلامت در وضعیت بسیار مناسبی برای جراحی قرار دارد. بنابراین، برای بسیاری از افراد در دهه بیست سالگی، لیزیک می‌تواند یک سرمایه‌گذاری ارزشمند باشد، به خصوص برای کسانی که شماره چشم ثابتی دارند و می‌خواهند از دهه بیست سالگی خود بدون عینک یا لنز لذت ببرند. بسیاری از پزشکان می‌گویند بهترین سن برای انجام لیزیک حدود ۲۵ سالگی تا 40 سالگی است و برخی دیگر، محبوب ترین بازه سنی لیزیک را بین 35 تا 40 سال دانسته‌اند؛ زیرا:
o معمولاً در این سنین، شماره چشم یا نمره چشم کاملاً ثابت شده است.
o تغییرات انکساری یا شماره عینک در این بازه سنی بسیار کم و در حد طبیعی است.
o هنوز تمرکز چشم بر روی اجسام نزدیک قوی است و فرد بعد از لیزیک معمولاً به عینک مطالعه نیاز ندارد.
o قرنیه ضخامت و استحکام خوبی دارد.
o خطر بیماری‌هایی مانند قوز قرنیه، آب مروارید و یا خشکی شدید چشم کم است.
o روند ترمیم و سازگاری با تغییرات قرنیه در این بازه سنی سریع‌تر رخ می‌دهد.
o افراد جوان‌تر درد کمتری حس می‌کنند، قدرت دید سریع‌تر به حالت نرمال برمی‌گردد و نیاز به مرخصی کمتری دارند.
3. حداکثر سن برای عمل لیزیک چشم؛ لیزیک بعد از ۴۰ سال
اگرچه محدودیت سنی مطلقی برای عمل لیزیک وجود ندارد؛ اما از آنجایی که بعد از سن 40 سالگی ممکن است فرد به پیرچشمی دچار شود، باید دانست که لیزیک برای پیرچشمی به تنهایی کافی نمی‌باشد. بعد از ۴۰ سالگی، جراحی لیزیک محبوبیت خود را از دست می‌دهد؛ زیرا در این سن، چشم‌ها دوباره شروع به تغییر می‌کنند. همچنین، افراد بالای ۴۰ سال بیشتر در معرض ابتلا به پیرچشمی یا دوربینی مرتبط با سن هستند. به این ترتیب، هرچند ممکن است هنوز هم برخی از مشکلات بینایی را در این سن با لیزیک برطرف کرد؛ اما احتمالاً بعد از عمل جراحی، فرد همچنان به عینک مطالعه نیاز خواهد داشت. البته لازم به ذکر است که برای افراد بالای 40 سال، ممکن است چشم‌پزشک لیزیک تک‌دید یا سایر انواع روش‌های لیزیک را برای رفع مشکل توصیه کند. به طور کلی،حداکثر سن عمل لیزیک و شرایط عمل لیزیک در سنین بالا عبارت است از:
o بین 40 تا 50 سال به شرط بررسی پیرچشمی و سلامت کامل چشم
o بین 50 تا 55 سال بسته به سلامت قرنیه و عدم وجود خشکی چشم، آب مروارید و سایر اختلالات چشمی
نکته: حداکثر سن عمل لیزیک معمولاً حدود 50 تا 55 سال در نظر گرفته می‌شود و بعد از این سن، اغلب کاشت لنز دائمی (IOL) گزینه مؤثرتری به شمار می‌رود.
شرایط سنی و محدودیت‌های عمل لیزیک
بر اساس مطالعات انجام شده، امروزه هیچ محدودیت سنی برای جراحی لیزیک وجود ندارد؛ اما برخی سنین و شرایط ممکن است شما را از کاندید ایده‌آل لیزیک بودن محروم کند. در ادامه، برخی از شرایط سنی لیزیک و محدودیت‌های سنی عمل لیزیک آورده شده است:
1. ثبات شماره چشم؛ حداقل ۱ تا ۲ سال
ثبات شماره چشم برای لیزیک، یکی از مهم‌ترین شرایط انجام این عمل است. نکته مهم است اینکه شماره عینک یا لنز باید حداقل ۱۲ الی ۲۴ ماه بدون تغییر زیاد (کمتر از ۰.۵ دیوپتر) باقی مانده باشد؛ زیرا اگر شماره چشم هنوز در حال تغییر باشد، عمل لیزیک ممکن است نتیجه پایداری نداشته باشد و فرد دوباره به اصلاح بینایی نیاز پیدا کند.
2. سلامت چشم و قرنیه
سن مناسب برای عمل لیزیک زمانی است که قرنیه از سلامت و ضخامت کافی برخوردار باشد تا جراح بتواند تغییر شکل دقیق و ایمن را توسط لیزر انجام بدهد. لازم به ذکر است که بیماری‌هایی مانند قوز قرنیه (کراتوکونوس)، خشکی شدید چشم، عفونت‌های فعال چشم، التهاب مزمن چشم، آب مروارید و دیگر مشکلات جدی چشمی می‌تواند مانع از انجام عمل لیزیک و یا کاهش کیفیت نتایج آن شود. به همین دلیل، معاینات دقیق قبل از عمل لیزیک ازجمله نقشه‌برداری قرنیه (توپوگرافی)، بررسی ضخامت قرنیه و سلامت چشم ضروری است.
3. محدودیت‌های سنی بالا
اگرچه انجام لیزیک در سنین بالاتر هنوز هم مؤثر است؛ اما ممکن است مزایای چند دهه‌ای که بیماران جوان‌تر از آن بهره‌مند می‌شوند را به دنبال نداشته باشد. به عبارتی دیگر، هرچند عمل لیزیک هیچ محدودیت سنی ندارد؛ اما معمولاً برای افراد بالای ۵۵ سال توصیه نمی‌شود. برخی از محدودیت‌های سنی بالا برای اصلاح بینایی با لیزر به شرح زیر می‌باشد:
o شروع یا پیشرفت بیماری‌های چشمی مثل آب مروارید
o کاهش انعطاف عدسی چشم و بروز پیرچشمی
احتمال خشکی چشم و مشکلات ترمیمی بیشتر
سخن پایانی
امروزه، با تغییرات و پیشرفت در فناوری اصلاح بینایی با لیزر و ایمنی آن، معیارهای واجد شرایط بودن برای این جراحی به طور مداوم در حال تغییر است. سن فقط یک عدد است؛ پس همین حالا با تهیه پکیج ویزیت VIP دکتر سینوهه توسط چشم‌پزشکان مجرب به ارزیابی جامع چشمان خود بپردازید و اجازه ندهید سن شما مانع از مراجعه به چشم‌پزشک برای بحث در مورد اصلاح بینایی‌تان با لیزیک شود. تیم دکتر سینوهه اینجاست تا به شما کمک کنند که بهترین سن برای لیزیک را جهت برداشتن گامی به سوی بینایی واضح‌تر، ارزیابی کنید. پس با رزرو پکیج لیزیک چشم اقساطی دکتر سینوهه، مراقبت از چشمان خود را به دست جراحان ما بسپارید.
