تفاوت اسلیو و بای پس معده: کدام عمل برای کاهش وزن مناسب تر است؟
خلاصه ی مقاله:
بای‌پس معده و اسلیو معده از جمله جراحی چاقی برای کاهش وزن هستند که با هم تفاوت هایی دارند و هر روش مزایا و خطرات خاص خود را دارد. از طرفی، انتخاب یکی از این روش‌ها برای لاغری به عواملی نظیر وزن، سابقه پزشکی، انتظارات و ترجیحات شخصی بستگی دارد. بنابراین، هنگام تصمیم‌گیری در مورد اینکه کدام جراحی برای شما مناسب‌تر است، می‌بایست گزینه‌های خود را با هم مقایسه کنید و از شباهت‌ها و تفاوت‌های کلیدی بین این دو عمل چاقی آگاهی کامل کسب نمایید.
در سال‌های اخیر، جراحی‌های کاهش وزن به عنوان یکی از روش‌های مؤثر برای درمان چاقی مفرط و بیماری‌های مرتبط با آن مورد توجه قرار گرفته‌اند. دو نوع اصلی از این جراحی‌ها شامل اسلیو معده و بای پس معده است که هر کدام از این روش‌ها دارای ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود هستند. در این مقاله به بررسی تفاوت‌های عمل اسلیو معده یا بای پس معده پرداخته می‌شود.
مقایسه بای پس و اسلیو در یک نگاه | ||
|---|---|---|
اسلیو معده | بای پس معده | |
روش جراحی | یک مرحله‌ای شامل تغییر شکل معده به ساختاری آستین‌مانند | دو مرحله‌ای شامل جداسازی بخش کوچکی از معده و اتصال آن به روده باریک |
میزان پیچیدگی عمل | نسبتاً ساده | پیچیده‌تر از نظر فنی |
مدت زمان جراحی | کوتاه تر در حدود 1 ساعت | زمان‌برتر در حدود 2 ساعت |
میزان کاهش وزن | با سرعت کمتر و ثابت‌تر بین 60 تا 70 درصد در 12 تا 18 ماه | با سرعت بیشتر بین 50 تا 80 درصد در 12 تا 18 ماه |
کاندیدهای مناسب | افراد با BMI بالای 40 افراد حجیم خوار | افراد بسیار چاق افراد ریزه خوار |
سندرم دامپینگ | احتمال کمتر | احتمال بیشتر |
اختلال رفلاکس | احتمال بیشتر | احتمال کمتر |
بستری در بیمارستان | کوتاه‌تر | طولانی‌تر |
دوره نقاهت و بهبودی | بین 2 تا 3 هفته | بین 4 تا 6 هفته |
عمل اسلیو معده در مقابل عمل بای پس معده
آنچه در مورد شباهت جراحی اسلیو و بای پس معده باید بدانید این است که در هر دو روش، میزان احساس گرسنگی و غذای مصرفی کاهش می‌یابد و هر دو روش برای داشتن نتیجه‌ای موفق نیاز به مراقبت‌های پس از عمل دارند.
به طور معمول، هر دو نوع این جراحی‌های باریاتریک (عمل‌های چاقی)، به روش لاپاراسکوپی انجام می‌گیرد که شامل قرار دادن ابزارهایی ازجمله لاپاراسکوپ مجهز به دوربین تصویربرداری از طریق چندین برش کوچک در شکم است. با این وجود، در برخی موارد نظیر چاقی مفرط، سابقه جراحی معده و سابقه بیماری‌های خاص، عمل لاپاراسکوپی امکان‌پذیر نیست و پزشک باید جراحی باز را انجام بدهد که این روش نیاز به برش‌های بزرگ‌تری نسبت به برش‌های لاپاراسکوپی دارد و همین موضوع، مدت زمان بهبودی را افزایش می‌دهد.
هر دو جراحی بای پس معده و اسلیو معده می‌توانند روش‌های موثری در دستیابی به کاهش وزن طولانی‌مدت باشند و به بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی نظیر دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا و آپنه خواب کمک کنند.
عمل اسلیو معده و بای پس معده از چه نظر باهم تفاوت دارند؟
تفاوت عمل اسلیو و بای پس معده از جهات مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد که به شرح زیر می‌باشد:
تفاوت در نحوه انجام جراحی اسلیو معده و بای پس معده
نحوه انجام اسلیو معده: عمل اسلیو معده (Sleeve Gastrectomy)، فقط یک مرحله دارد که طی آن، بخشی از معده برداشته می‌شود و یک کیسه معده لوله‌ای یا آستینی‌شکل باقی می‌ماند. این عمل باعث کاهش حجم معده می‌گردد و درنتیجه، ظرفیت پذیرش غذا توسط معده کاهش می‌یابد. جراحی اسلیو معده به صورت لاپاراسکوپی انجام می‌شود و معمولاً نیاز به بستری کوتاه‌مدت دارد. باید دانست که اسلیو معده روشی کم‌تهاجم به شمار می‌رود.
نحوه انجام بای پس معده: جراحی بای پس معده (Gastric Bypass) شامل دو مرحله اصلی است: در مرحله اول، بخش کوچکی از معده جدا می‌شود تا یک کیسه کوچک ایجاد شود. در مرحله دوم، این کیسه معده جدید به قسمتی پایین‌تر از بخش ابتدایی روده باریک متصل می‌شود. در حقیقت، غذای خورده‌شده، پس از وارد شدن به کیسه معده کوچک‌شده، مستقیماً وارد بخشی از قسمت اول روده باریک می‌شود و بدین صورت، قسمت اعظم معده و بخش ابتدایی روده باریک را دور می‌زند. این عمل، علاوه بر اینکه موجب کاهش حجم معده می‌شود، جذب مواد مغذی و کالری‌ها را نیز کاهش می‌دهد. لازم به ذکر است که در جراحی بای پس معده، به دلیل تغییر مسیر روده باریک، این روش، تهاجمی‌تر از اسلیو معده می‌باشد.
2. تفاوت در مکانیسم کاهش وزن اسلیو معده و بای پس معده
کاهش وزن با اسلیو معده: در این روش، کاهش وزن بیشتر از طریق کاهش حجم معده و کاهش احساس گرسنگی یا محدودیت مصرف غذا به دست می‌آید. هورمون گرلین که مسئول احساس گرسنگی است، در بخش برداشته‌شده معده تولید می‌شود و با این جراحی، میزان آن کاهش می‌یابد.
کاهس وزن با بای پس معده: کاهش وزن در بای پس معده از دو طریق حاصل می‌شود که شامل کاهش حجم معده و کاهش جذب مواد مغذی است. درواقع، این روش ترکیبی از محدودیت مصرف غذا و کاهش جذب مواد مغذی است که موجب کاهش وزن مؤثر می‌گردد.
3. تفاوت میزان کاهش وزن در جراحی اسلیو معده و بای پس معده
کاهش وزن در اسلیو معده: بر اساس مطالعات انجام شده، افرادی که جراحی اسلیو معده به کمک لاپاراسکوپی داشته‌اند در یک سال بعد از عمل، 56 درصد وزن اضافی خود را از دست می‌دهند و بعد از دو سال شاهد کاهش 70 درصدی وزن خود می‌شوند.
کاهش وزن در بای پس معده: افرادی که تحت عمل جراحی لاپاراسکوپی بای پس معده قرار گرفته‌اند در هفته‌های اول بعد از عمل کاهش وزن سریعی مشاهده می‌کنند؛ به طوری که پس از یک سال، بین 60 الی 70 درصد وزن خود را از دست می‌دهند و بعد از یک سال و نیم، بین 80 تا 90 درصد کاهش وزن خواهند داشت.
4. تغذیه و تغییرات رژیم غذایی بعد از اسلیو معده و بای پس معده
در جراحی‌های چاقی نظیر اسلیو معده یا بای پس، به دلیل حذف بخش قابل توجهی از معده، نحوه جذب غذا تغییر می‌کند و ممکن است منجر به سوءجذب شده و فرد را در معرض کمبود مواد مغذی قرار دهد. بنابراین، مصرف مکمل‌ها در هر دو روش توصیه می‌شود؛ اما تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. فرق عمل اسلیو و بای پس معده در تغذیه بعد از عمل به شرح زیر است:
تغذیه بعد از بای پس معده: پس از جراحی بای پس معده، کیسه معده در حدود 1 اونس (حدود 31 گرم) غذا را در خود جای می‌دهد که کمی کوچک‌تر از یک توپ گلف است. در این روش، کمبود مواد مغذی ازجمله کلسیم، B12، آهن و فولات در بدن بیشتر می‌شود؛ زیرا معده و روده باریک دور زده می‌شوند و جذب این مواد مغذی کمتر صورت می‌گیرد. به علاوه، در این نوع جراحی، دریافت و جذب کالری کاهش زیادی پیدا می‌کند.
تغذیه بعد از اسلیو معده: جراحی اسلیو معده کیسه‌ای ایجاد می‌کند که 2 تا 5 (حدود 56 الی 141 گرم) اونس غذا را در خود جای می‌دهد. در این روش، سوءجذب مواد معدنی _نسبت به عمل بای‌پس _ کمتر اتفاق می‌افتد و نیاز کمتری به مصرف مکمل‌ها می‌باشد. همچنین در اسلیو معده، میزان دریافت و جذب کالری با روند کاهشی کمتری رخ می‌دهد.
البته لازم به ذکر است که علی‌رغم تفاوت عمل اسلیو و بای پس معده، در هر دو روش، این امکان وجود دارد که کیسه معده جدید به مرور زمان کشیده شود؛ لذا مهم است که بعد از جراحی چاقی از پرخوری خودداری گردد؛ زیرا معده جدید می‌تواند به اندازه کافی کش پیدا کند تا جایی که وزن ازدست‌رفته مجدداً برگردد.
5. تفاوت اسلیو و بای پس معده در بازگشت پذیری
اسلیو معده: در این نوع جراحی تقریباً 80% معده به صورت دائمی برداشته می‌شود و بازگشت‌پذیری آن به حالت سابق امکان‌پذیر نمی‌باشد.
بای پس معده: گاهی در شرایط نادر و اضطراری و به تشخیص پزشک، جهت پیشگیری از بروز مشکلات خطرناک‌تر، امکان بازگردانی بای‌پس معده وجود دارد؛ اما جراح قبل از عمل، تمام عوارض آن نظیر عفونت یا نشتی معده را به فرد هشدار می‌دهد. لازم به ذکر است که طی این بازگردانیِ حالت معده و روده به فرم طبیعی، عملکرد این ارگان‌ها هرگز مانند سابق نخواهد شد.
6. تفاوت اسلیو و بای پس معده در دوره نقاهت
هرچند دوره نقاهت هر دو روش جراحی اسلیو معده یا بای پس، می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و به موقعیت ویژه هر فرد ازجمله وزن قبل از جراحی و میزان تحرک وی بستگی دارد؛ اما به طور کلی، تفاوت عمل اسلیو و بای پس معده در دوره نقاهت از این قرار است:
دوره نقاهت اسلیو معده: پس از جراحی اسلیو معده به مدت 2 تا 3 هفته طول می‌کشد تا روند بهبودی سپری شود.
دوره نقاهت بای پس معده: جراحی بای پس معده روند بهبودی طولانی‌تری دارد و ممکن است 4 تا 6 هفته طول بکشد.
7. فرق عمل اسلیو و بای پس معده در نتایج طولانی‌مدت
نتیجه اسلیو معده: جراحی اسلیو معده فقط شکل معده را تغییر می‌دهد. تحقیقات نشان داده که بیماران بعد از گاستروکتومی اسلیو، در حدود 50 الی 60 درصد از وزن اضافی خود را در طول 2 سال از دست می‌دهند. با این حال، نتایج طولانی‌مدت به شدت به رعایت رژیم غذایی سالم و تغییر سبک زندگی بستگی دارد.
نتیجه بای پس معده: جراحی بای پس معده باعث تغییر شکل معده و تغییر مسیر غذا از طریق سیستم گوارشی می‌شود. بیماران بعد از این عمل، معمولاً در حدود 60 الی 80 درصد از وزن اضافی خود را در مدت مشابه از دست می‌دهند. همچنین باید دانست که هرچند بای پس معده، نتایج پایدارتری را به همراه دارد؛ اما به دلیل نیاز به مصرف مکمل‌ها و مراقبت‌های پزشکی مستمر، ممکن است برای برخی بیماران چالش‌برانگیزتر باشد.
8. مقایسه مزایا و معایب اسلیو معده و بای پس معده
جدول مقایسه مزایا و معایب | ||
|---|---|---|
اسلیو معده | بای پس معده | |
مزایا | کاهش وزن سریع و مؤثر کاهش احساس گرسنگی نیاز کمتر به مصرف مکمل‌های ویتامینی و معدنی نسبت به بای پس معده |
کاهش وزن سریع و پایدار بهبود بیشتر در بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2 |
معایب | امکان بازگشت وزن در صورت عدم رعایت رژیم غذایی نیاز به جراحی ثانویه در برخی موارد |
خطر بیشتر کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی و نیاز بیشتر به مصرف مکمل‌های ویتامینی و معدنی به‌طور مداوم پیچیدگی بیشتر جراحی و ریسک بالاتر عوارض عوارض شدیدتر |
عوارض خاص | اختلال رفلاکس معده به مری (GERD) تنگی و باریک شدن آستین و مشکل در بلع و به تبع آن، نیاز به مداخلات اضافی پزشکی انسداد معده | سوراخ شدن معده زخم‌های حاشیه‌ای در قسمت اتصال معده به روده (به ویژه در صورت استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) یا تنباکو) فتق داخلی در مزانتر روده کوچک و در نتیجه، انسداد روده و به تبع آن، نیاز به جراحی نشت از محل‌های بخیه افزایش حساسیت به غذاهای پرچرب و با قند بالا افزایش ریسک ایجاد سنگ کیسه صفرا در اثر کاهش وزن سریع |
کدام نوع جراحی چاقی برای شما مناسب‌تر است؟
انتخاب بین جراحی اسلیو یا بای پس معده به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل وضعیت جسمی بیمار، بیماری‌های همراه، شاخص توده بدنی (BMI) و ترجیحات شخصی بیمار می‌شود. در اینجا به بررسی ویژگی‌ها و شرایطی که هر کدام از این جراحی‌ها برای چه افرادی مناسب‌تر هستند، می‌پردازیم.
کاندیدهای مناسب برای جراحی اسلیو معده:
افراد با BMI بالای 40 که نیاز به کاهش وزن شدید دارند
افراد با BMI بین 35 تا 40 همراه با بیماری‌های مرتبط با چاقی نظیر دیابت، فشار خون بالا، آپنه خواب و مشکلات قلبی عروقی
افرادی که نیاز به کاهش وزن سریع و مؤثر دارند
افراد با مشکلات جذب مواد مغذی (زیرا اسلیو معده نسبت به بای پس معده کمتر احتمال ایجاد مشکلات جذب مواد مغذی را دارد و بنابراین برای افرادی که مشکلات جذب دارند، مناسب‌تر است)
افراد با مشکلات جراحی پیچیده (زیرا این روش نسبت به بای پس معده پیچیدگی کمتری دارد و ریسک جراحی کمتر است)
اگر تمایل دارید درباره کاندید های مناسب عمل اسلیو معده بیشتر بدانید، اینجا کلیک کنید.
کاندیدهای مناسب برای جراحی بای پس معده:
افراد با BMI بالای 50 که به کاهش وزن شدید و پایدار نیاز دارند
افراد با BMI بین 35 تا 40 با بیماری‌های مزمن و شدید مرتبط با چاقی نظیر دیابت نوع 2 که نیاز به مدیریت بیشتری دارند
افراد با مشکلات رفلاکس معده (زیرا عمل بای پس معده به بهبود رفلاکس معده کمک می‌کند و برای افرادی که از این مشکل رنج می‌برند، مناسب‌تر است)
افرادی که می‌توانند مصرف مکمل‌های ویتامینی و معدنی را مدیریت کنند (زیرا این جراحی نیاز به مصرف مداوم مکمل‌ها دارد، بنابراین بیمارانی که قادر به رعایت این نیازها هستند، می‌توانند کاندید خوبی برای بای پس معده باشند)
سخن پایانی
تفاوت اصلی بین عمل اسلیو معده و بای‌پس معده در نحوه کاهش وزن و مسیر گوارشی است. در عمل اسلیو، بخش عمده‌ای از معده برداشته می‌شود و قسمت باقی‌مانده به شکل لوله‌ای باریک درمی‌آید؛ بنابراین فرد زودتر احساس سیری می‌کند و اشتها به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. اما در عمل بای‌پس، علاوه بر کوچک‌کردن معده، مسیر عبور غذا نیز تغییر می‌کند تا بخشی از روده از مسیر جذب خارج شود و کالری کمتری وارد بدن شود. به همین دلیل، بای‌پس معمولاً کاهش وزن سریع‌تر و بیشتری ایجاد می‌کند، ولی نیازمند مراقبت تغذیه‌ای دقیق‌تر و پیگیری بلندمدت‌تر است.
اگر قصد دارید بین این دو روش تصمیم بگیرید، مشاوره با جراح و بررسی وضعیت شاخص توده بدنی (BMI)، عادات غذایی و بیماری‌های زمینه‌ای اهمیت زیادی دارد. در پلتفرم دکتر سینوهه، شما می‌توانید با استفاده از شرایط ویژه عمل اسلیو معده به صورت اقساطی، در مراکز معتبر و زیر نظر پزشکان باتجربه انجام دهید و با خیالی آسوده، مسیر کاهش وزن خود را آغاز کنید.
سؤالات متداول
1. عمل اسلیو معده بهتر است یا بای پس؟
انتخاب بین جراحی اسلیو معده و بای پس معده باید بر اساس مشاوره دقیق با جراح متخصص و با توجه به وضعیت جسمی و نیازهای خاص هر بیمار انجام شود. هر کدام از این جراحی‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و پزشک می‌تواند با بررسی دقیق شرایط بیمار، مناسب‌ترین روش را پیشنهاد دهد.
2. فرقی که عمل اسلیو معده با بای پس معده دارد، چیست؟
در حالی که هر دو روش می‌توانند طی 1 الی 2 سال پس از جراحی منجر به کاهش وزن قابل‌توجهی شوند، تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد. به طور مثال، بای پس معده برای افراد با چاقی مفرط مناسب‌تر است؛ درحالی که اسلیو معده چون پیچیدگی کمتری دارد برای افرادی که حساسیت‌های پزشکی دارند، مناسب‌تر می‌باشد.
3. با جراحی بای پس معده می‌توان سریع‌تر وزن کم کرد یا با اسلیو معده؟
طبق تحقیقات به عمل آمده، جراحی بای پس معده نتیجه سریع‌تری در کاهش وزن به دنبال خواهد داشت.
4. آیا مدت زمان عمل جراحی اسلیو و بای پس معده با هم تفاوت دارد؟
بله. به دلیل اینکه جراحی اسلیو معده، روشی نسبتاً ساده است تقریباً یک ساعت به طول می‌انجامد؛ اما بای‌پس معده چون با پیچیدگی‌هایی همراه است ممکن است انجام آن بیش از دو ساعت زمان ببرد.
