نشتی بعد از عمل اسلیو معده: آشنایی با علائم و روش های درمان
یکی از عوارض بعد از عمل اسلیو معده که بیشتر بیماران از آن می‌ترسند، احتمال نشت خط اصلی آستین معده (خط منگنه) است. باید دانست که علائم نشت دستگاه گوارش می‌تواند از یک بیمار به بیمار دیگر متفاوت باشد؛ اما اکثر نشت‌ها را می‌توان با سی‌تی اسکن یا سایر تست‌های پزشکی تشخیص داد و به صورت غیرجراحی مدیریت کرد. اگر شما هم نگران نشت معده بعد از عمل اسلیو هستید، در ادامه با مقاله راهنمای تخصصی دکتر سینوهه همراه باشید.
نشتی معده چیست؟
در حین جراحی اسلیو معده، قسمت برش معده توسط منگنه‌های مخصوص به هم می‌چسبد. در برخی موارد، پس از گاسترکتومی اسلیو به روش لاپاراسکوپی (LSG)، ممکن است یک درز یا سوراخ کوچک در بین خط منگنه معده (قسمت آستین معده) ایجاد شود. نشت معده معمولاً باعث می‌شود که مایعات گوارشی از داخل معده به داخل حفره شکم ریخته شود و در معرض سایر اندام‌ها و بافت‌های داخلی قرار گیرد. گاهی اوقات، هنگامی که محتویات معده از قسمت آستین بیرون می‌زند، یک آبسه در کنار آستین معده تشکیل می‌شود.
طبق تحقیقات به عمل آمده، هرچه میزان BMI (شاخص توده بدنی) بالاتر باشد، ریسک نشت معده پس از جراحی اسلیو بیشتر می‌شود.
انواع نشتی بعد از عمل اسلیو معده
نشتی معده پس از عمل اسلیو با توجه به زمان بروز، تظاهرات بالینی، محل شکل‌گیری، دلیل و شدت آن به گروه‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شود:
1. نشت معده از نظر زمان بروز
- نشت زودهنگام: حدود 95 درصد از نشت‌های معده در مدت 1 تا 3 روز پس از عمل اسلیو و در بازه زمانی که فرد در بیمارستان تحت مراقبت است، کشف و تشخیص داده می‌شوند که به آن‌ها نشت زودرس یا نشت اولیه نیز گفته می‌شود.
- نشت میانی: این نوع نشت معده بین 4 الی 7 روز بعد از جراحی رخ می‌دهد.
- نشت تأخیری: نشت تأخیری بین 8 الی 30 روز پس از جراحی و بازگشت به خانه تشخیص داده می‌شود و در حدود 4 الی 5 درصد از موارد نشتی معده بعد از عمل را در برمی‌گیرد.
2. نشت معده با توجه به دلیل شکل‌گیری
- برخی از نشت‌ها به دلیل مشکلات فنی در حین جراحی رخ می‌دهد.
- برخی دیگر از نشتی‌های معده به دلیل عوامل زمینه‌ای نظیر تغذیه نامناسب، استعمال دخانیات، سیروز کبدی و یا نارسایی کلیوی بروز می‌کند.
اگر تمایل دارید درباره غذاهای مناسب بعد از این عمل بیشتر بدانید، مطلب رژیم غذایی بعد از اسلیو معده را از دست ندهید.
3. نشت معده بر اساس شدت و تظاهرات بالینی
- نشت نوع I (تحت بالینی): در نشت نوع یک، نشتی بدون علائم عفونی بروز می‌کند.
- نشت نوع II (بالینی): در این نوع نشت، بروز علائم و عوارض عفونی ازجمله عوامل هشداردهنده نشت معده می‌باشند.
علائم نشتی بعد از عمل اسلیو معده
ازجمله علائم رایج نشت معده در افراد، افزایش ضربان قلب، احساس اضطراب شدید، تب و تنگی نفس است که با گذر زمان، بدتر می‌شود. این علائم می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که شما نشت دستگاه گوارش را تجربه می‌کنید و مهم است که در صورت وجود این مورد، فوراً با جراح خود تماس بگیرد.
به طور کلی، علائم نشتی معده بعد از عمل اسلیو عبارتند از:
- درد شکم
- درد قفسه سینه
- درد شانه
- سرگیجه
- حالت تهوع و استفراغ
- تعریق شبانه
- افت فشار خون
- کاهش میزان ادرار دفعی
- حس بیماری
- تاکی کاردی (افزایش ضربان قلب) بیش از 120 ضربه در دقیقه
- تب بالاتر از 37 درجه سانتیگراد
- دشواری در تنفس یا تاکی پنه (تنفس سریع و کم عمق) با بیش از 18 نفس در دقیقه
- بدحالی و حس اضطراب
حال اگر تمایل دارید درباره درد بعد از اسلیو معده و دلایل آن بیشتر یدانید، این مطلب را از دست ندهید.
علل نشتی معده بعد از جراحی اسلیو
علت سوراخ شدن معده بعد از عمل اسلیو را می‌توان از جنبه‌های مختلفی مورد بررسی قرار داد که همه این جنبه‌ها از اهمیت زیادی برخوردارند و هر نوع نشت، مجموعه‌ای از علائم مختص به خود را نشان می‌دهد. بنابراین، اقدام مناسب و به موقع جهت مدیریت این مشکل بسیار حائز اهمیت می‌باشد.
ازجمله علل نشتی بعد از عمل اسلیو معده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم مهارت پزشک
- عدم رعایت صحیح مراقبت های بعد از اسلیو معده
- درست عمل نکردن دستگاه استپلر (دستگاه منگنه قسمت آستین معده)
- شل شدن بخیه‌ها یا منگنه‌ها
- آسیب به بافت خط اصلی معده
- بیماری‌هایی زمینه‌ای که فرد را مستعد نشت معده می‌کند؛ نظیر دیابت، سیروز کبدی، مشکلات کلیوی و مشکلات جریان خون
- استعمال دخانیات
- مصرف نوشیدنی‌های الکلی
نحوه تشخیص نشتی پس از جراحی اسلیو معده
همان‌طور که ذکر شد، نشتی معده پس از جراحی اسلیو با علائم خاصی همراه است؛ اما در برخی موارد، بیماران مبتلا به نشت گوارشی بدون علامت باقی می‌مانند که این امر، تشخیص عارضه را دشوارتر می‌کند. در چنین مواردی، تشخیص نشت به نظارت مکرر بیمار با تصویربرداری رادیوگرافی بستگی دارد.
نشت معده معمولاً پس از غربالگری رادیوگرافی خود را نشان می‌دهد؛ به همین دلیل، هر فرد پس از عمل می‌بایست در جلسات مشاوره با پزشک شرکت کند و آزمایشات لازم بعد از عمل را انجام دهد، حتی اگر احساس کند که حال وی خوب است.
به طور کلی، نشتی معده پس از گاستروکتومی اسلیو بر اساس وضعیت بالینی، یافته‌های رادیولوژی و اندوسکوپی تشخیص داده می‌شود و تحت مدیریت و کنترل قرار می‌گیرد.
برای تمام بیماران پس از گاسترکتومی اسلیو به روش لاپاراسکوپی، در صورت مشاهده تصویر بالینی مشکوک، CT شکمی انجام می‌شود.
راه های درمان نشتی معده بعد از عمل اسلیو
بسته به نوع و شدت نشت دستگاه گوارش، روش‌های درمان نشتی بعد از عمل اسلیو معده نیز در افراد مختلف، متفاوت است. برخی از بیماران برای ترمیم قسمت آسیب دیده نیاز به مداخلات جراحی دارند؛ در حالی که برخی دیگر می‌توانند با درمان‌های غیرتهاجمی نظیر تکنیک‌های درناژ از راه پوست (تخلیه و خشک کردن ترشحات از راه برش پوست) و یا درن‌های تخلیه شکمی (لوله‌ای از جنس سیلیکون یا لاستیک جهت تخلیه ترشحات شکمی) بر نشت معده غلبه کنند.
1. درمان نشتی از قسمت بالای معده یا انحنای بزرگ‌تر معده
درمان نشتی اولیه:
سریع‌ترین و بهترین راه برای درمان نشت زودهنگام یا نشت اولیه، انجام جراحی اورژانسی شکم برای شستن عفونت، بستن سوراخ و قرار دادن یک درن (لوله تخلیه) است. در طول این جراحی، به سایر مشکلاتی که ممکن است در حین نشت رخ داده باشد نیز رسیدگی می‌شود.
درمان نشتی تأخیری:
این روش با قرار دادن استنت مری به روش اندوسکوپی انجام می‌گیرد و با تخلیه آبسه، نشت معده مدیریت و درمان می‌شود. جراح قبل و بعد از درمان، آنتی بیوتیک تجویز می‌کند تا از عفونت احتمالی جلوگیری نماید.
2. درمان نشت از قسمت میانی و پایینی معده
نشت از سایر قسمت‌های معده مانند ناحیه میانی یا پایینی می‌تواند با اتخاذ درمان نشت آناستوموز در جراحی دستگاه گوارش کنترل شود. این روش درمانی شامل تخلیه مجموعه مایعات، تلاش برای بستن نقص در صورت امکان و تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها و حمایت‌های تغذیه ای است.
روش های جلوگیری از نشتی معده بعد از عمل اسلیو
بیشتر اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از نشت معده و خطرات بعد از آن، بر عهده جراح و تیم جراحی است. به گونه‌ای که برخی جراحان به کمک تقویت خط منگنه معده با بخیه‌های زیاد، انجام آزمایش‌های نشتی در حین و بعد از جراحی و قرار دادن درن‌های شکمی، می‌توانند احتمال نشت معده را کاهش دهند و یا خیلی زود این عارضه را شناسایی کرده و از وقوع عوارض متعاقب آن پیشگیری نمایند.
با این حال، چند اقدام ساده وجود دارد که هر بیمار می تواند برای جلوگیری از نشت پس از جراحی اسلیو معده خود انجام دهد:
- استراحت: بعد از جراحی، خوب استراحت کنید. شما می‌بایست در طی چند هفته اول پس از عمل بر روی بهبودی خود تمرکز کنید و به بدن خود استراحت دهید. اجسام سنگین بلند نکنید و از زیاد بالا و پایین رفتن از پله‌ها خودداری کنید. به طور کلی، برای هرگونه فعالیتی از کسی کمک بخواهید.
- رعایت دستورالعمل‌های بعد از جراحی: تمام دستورالعمل‌های بعد از عمل از قبیل مصرف داروهای تجویزشده و رژیم غذایی مایع در هفته‌های اول بعد از عمل را رعایت نمایید.
- پرهیز از پرخوری: در جراحی اسلیو معده، به دلیل اینکه حجم زیادی از معده برداشته شده، فضای نگهداری فیزیکی کمتری برای غذا فراهم است و طبیعتاً میزان غذا خوردن در یک وعده محدودتر می‌شود؛ بنابراین، بسیار مهم است که بعد از این نوع جراحی، بیش‌ازحد غذا نخورید؛ زیرا این کار فشار زیادی روی خط اصلی برش معده وارد می‌کند و می‌تواند موجب پاره شدن خط برش و نشت بالقوه و کُشنده شود. این نکته را باید به صورت مادام‌العمربه یاد داشته باشید.
- اطلاع سریع علائم به پزشک: هر گونه علائم بعد از عمل را فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در اولین ماه بعد از جراحی اسلیو معده دچار تب، تاکی کاردی، مشکل در تنفس، تهوع یا استفراغ شدید، پزشک را سریعاً در جریان بگذارید. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند از هر گونه عوارض جدی بعدی جلوگیری کند.
- خودداری از مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: پس از جراحی اسلیو معده از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) اجتناب نمایید؛ زیرا این داروها می‌توانند باعث ایجاد زخم و سایر عوارض بعد از جراحی شوند. همچنین اگر می‌خواهید داروهای دیگری مصرف کنید، همیشه ابتدا از پزشک خود سوال کنید. خوددرمانی در این وضعیت می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
- غربالگری های منظم: در تمام جلسات فالوآپ و پیگیری پزشک شرکت کنید و آزمایشات لازم بعد از عمل را انجام دهید؛ زیرا نظارت مکرر بعد از عمل برای پیشگیری از وقوع هرگونه خطر و عارضه پس از جراحی اسلیو معده، امری ضروری به شمار می‌رود.
سخن پایانی
پس از پایان جراحی اسلیو معده، علائم متعددی می‌تواند نشانه نشت معده باشد که در این مقاله با آن‌ها آشنا شدید. اجازه ندهید این علائم پیشرفت کنند و فوراً به پزشک معالج اطلاع دهید؛ زیرا تشخیص زودهنگام و مدیریت این عارضه جهت جلوگیری از بروز مشکلات بیشتر ضروری است. شما می‌توانید با رزرو پکیج ویزیت VIP دکتر سینوهه، قبل از جراحی از تمام این علائم آگاه شوید و همچنین بعد از عمل نیز از مشاوره‌های کادر درمان و خدمات فالوآپ بهره‌مند گردید و خیال آسوده‌تری، پکیج اسلیو معده اقساطی دکتر سینوهه را برای کاهش وزن خود انتخاب نمایید.
سؤالات متداول
1. آیا نشت معده به خودی خود بهبود می یابد؟
برخی از بیماران نیاز به مداخلات جراحی دارند؛ اما برخی دیگر می‌توانند با درمان‌های غیرجراحی مانند تکنیک‌های درناژ از راه پوست یا درن‌های تخلیه بر نشت غلبه کنند. البته این کار بستگی به نوع و شدت نشت دستگاه گوارش دارد.
2. آیا ممکن است نشتی معده سال‌ها بعد از جراحی رخ بدهد؟
نشت معده که به آن اختلال خط بخیه نیز گفته می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که محتویات معده از نقطه‌ای که به هم دوخته شده است، نشت می‌کند. زمانی که این عارضه رخ می‌دهد، معمولاً درست پس از جراحی است. با این حال، گاهی اوقات ممکن است ناحیه بخیه ماه‌ها یا حتی سال‌ها بعد شروع به نشت کند که این نشت تأخیری نادر، اما خطرناک می‌باشد و برای درمان آن به داروها، بستری شدن در بیمارستان و یا جراحی اضافی نیاز است.
3. نشت معده پس از عمل اسلیو چقدر شایع است؟
طبق آمار، بیمارانی که برای اولین بار اسلیو معده انجام می‌دهند، احتمال بروز نشت معده در آن‌ها بین 1 تا 5 درصد متغیر می‌باشد. البته بدیهی است که میزان وقوع نشتی معده رابطه مستقیمی با مهارت، تجربه و تخصص جراح دارد.
4. آیا سرفه بعد از عمل اسلیو معده منجر به نشت معده می‌شود؟
در برخی موارد ممکن است شما پس از جراحی اسلیو معده، سرفه‌های شدید را تجربه کنید. اگر این سرفه‌ها ادامه‌دار بود می‌بایست پزشک را در جریان بگذارید؛ زیرا این امر می‌تواند منجر به آسیب رساندن به اندام‌های داخلی و فشار آوردن به معده شود و نشت معده را به دنبال داشته باشد.
5. آیا مصرف قهوه می‌تواند موجب بروز نشتی معده شود؟
هرچند کافئین زیاد می‌تواند زمینه‌ساز بروز مشکلاتی پس از عمل اسلیو معده شود؛ اما موجب نشت نمی‌شود. با این حال، جهت احتیاط بیشتر شما می‌توانید بعد از میل نمودن قهوه، مقدار زیادی آب بنوشید تا هضم آن برای معده راحت‌تر شود.
نظر شما