مراحل و نکات تغذیه بعد از عمل اسلیو معده

از آنجایی که بعد از عمل اسلیو معده، علاوه بر اینکه حجم و اندازه معده کوچک‌تر می‌شود، محل برش و منگنه معده نیز حساس می‌گردد؛ لذا به منظور جلوگیری از آسیب به معده جدید، بهبود زخم‌های پس از جراحی، زمان دادن به معده جهت عادت کردن به شرایط جدید و نیز عبور راحت‌تر غذا از معده به مری، می‌بایست برنامه غذایی بعد از عمل را به تدریج تغییر داد تا معده به خوبی بهبود یابد. در ادامه، تمام نکات و مراحل رژیم غذایی بعد از عمل اسلیو معده به صورت گام به گام برای شما شرح داده شده است.

البته لازم به ذکر می‌باشد که تمام نکات تغذیه بعد از اسلیو معده که در این مقاله آمده است، به منظور افزایش آگاهی شما با شرایط تغذیه‌ای بعد از عمل می‌باشد و مشورت با پزشک قبل از انجام هر کاری، امری لازم و ضروری به شمار می‌رود.

مراحل زمانی رژیم غذایی بعد از عمل اسلیو معده

به‌طور کلی، رژیم غذایی بعد از عمل اسلیو معده به چهار مرحله مختلف تقسیم می‌شود که در هر مرحله نوع غذای مصرفی تغییر می‌کند تا زمانی که معده به شرایط جدید عادت کند. مراحل تغییر نوع تغذیه بعد از اسلیو معده به شرح زیر می‌باشد:

1. مرحله اول: مایعات شفاف؛ 1 تا 2 هفته اول

در این مرحله به منظور جلوگیری از اعمال فشار به معده و کمک به بهبودی سریع‌تر آن، می‌بایست تنها مایعات سبک و شفاف مصرف شود؛ از جمله:

1. آب
2. سوپ شفاف (آب گوشت یا مرغ)
3. آب سیب یا آب انگور بدون قند
4. چای بدون کافئین و کم‌رنگ
5. ژله بدون قند

2. مرحله دوم: مایعات غلیظ؛ هفته 2 تا 4

در این مرحله می‌توان مایعات غلیظ‌تری را به رژیم غذایی بعد از اسلیو اضافه نمود که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. سوپ‌های صاف‌شده غلیظ نظیر سوپ مرغ و سوپ سبزیجات
2. ماست ساده و کم‌چرب
3. شیر کم‌چرب یا شیر بدون لاکتوز
4. پوره میوه بدون قند مانند پوره سیب یا پوره گلابی
5. پوره سبزیجات مانند پوره هویج، پوره سیب‌زمینی بدون کره و پوره کدو

3. مرحله سوم: غذاهای نرم و پوره‌شده؛ هفته 4 تا 6

با گذشت تقریباً یک ماه از اسلیو معده، به تدریج غذاهای نرم‌تر و پوره شده به رژیم غذایی اضافه می‌شود. البته این غذاها می‌بایست به میزان کم در هر وعده باشند و نیز آهسته آهسته خورده و خوب جویده شوند تا مشکلی برای هضم در معده پیش نیاید. مواد غذایی قابل مصرف در این دوره عبارتند از:

1. تخم‌مرغ آب‌پز نرم
2. پنیر نرم و کم‌چرب
3. سبزیجات پخته و نرم شده
4. مرغ یا گوشت پخته و پوره شده
5. حبوبات پخته و پوره شده بدون پوست
6. میوه‌های نرم مانند موز و هلو بدون پوست

4. مرحله چهارم: غذاهای جامد؛ پس از هفته 6

پس از این مرحله، می‌توان به تدریج غذاهای جامد را به رژیم غذایی اضافه کرد؛ هرچند انتخاب غذاهای سالم، کم‌چرب، پروتئینی و کم‌شکر از اهمیت زیادی برخوردار است؛ غذایی نظیر:

1. تخم‌مرغ کامل
2. سبزیجات بخارپز یا پخته شده
3. میوه‌های تازه و نرم و بدون پوست
4. غلات کامل مانند نان سبوس‌دار و برنج قهوه‌ای
5. گوشت سفید مانند مرغ و ماهی بدون چربی و پخته شده
6. آجیل و دانه‌ها (به شرطی که به مقدار کم خورده و خوب جویده شوند)

مصرف مولتی ویتامین بعد از اسلیو معده

بعد از عمل‌های لاغری به دلیل اینکه قسمتی از معده برداشته می‌شود، محدودیت مصرف غذایی به وجود می‌آید و به تبع آن، جذب مواد غذایی در بدن کاهش می‌یابد و بدن نمی‌تواند مانند سابق ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز را از غذاها دریافت کند. بنابراین، برای جلوگیری از ایجاد کمبود مواد مغذی و ضروری مورد نیاز بدن، گنجاندن مکمل‌های مولتی ویتامین در رژیم بعد اسلیو معده ضروری می‌باشد. انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری بعد از اسلیو معده به شرح زیر می‌باشد:

1. ویتامین B12

جذب ویتامین B12 پس از اسلیو معده کاهش می‌یابد. مصرف این نوع مکمل به صورت قرص زیرزبانی، آمپول و یا اسپری خوراکی می‌باشد.

دوز توصیه شده

500 تا 1000 میکروگرم در روز و یا تزریق به صورت هفتگی

2. ویتامین D

مصرف مکمل ویتامین D برای حفظ سلامت استخوان‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن بعد از اسلیو معده ضروری است.

دوز توصیه شده

3000 تا 5000 واحد بین‌المللی (IU) در روز

3. کلسیم

کاهش جذب کلسیم پس از اسلیو معده را باید با مصرف مکمل این ماده مغذی جبران نمود. بهتر است مصرف مکمل کلسیم به‌صورت کلسیم سیترات باشد تا بهتر جذب بدن شود.

دوز توصیه شده

1200 تا 1500 میلی‌گرم در روز

4. آهن

کمبود آهن یکی از مشکلات رایج پس از عمل اسلیو معده، به خصوص در خانم‌ها، است. مصرف آهن به همراه ویتامین C باعث می‌شود تا آهن بهتر جذب بدن شود.

دوز توصیه شده

18 تا 27 میلی‌گرم در روز

5. روی (زینک) و سایر مواد معدنی

مصرف مکمل روی، مس و سایر مواد معدنی، به خصوص در صورت تشخیص کمبود این مواد در بدن، بعد از اسلیو معده توصیه می‌شود.

6. مولتی ویتامین روزانه

مولتی ویتامین‌های کامل حاوی طیف گسترده‌ای از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌باشند و با تجویز پزشک برای مصرف بعد از اسلیو معده مناسب هستند. مولتی ویتامین‌ها معمولاً حاوی ویتامین B12، ویتامین D، آهن و کلسیم می‌باشد و برخی از آن‌ها مخصوص افرادی که جراحی کاهش وزن انجام داده‌اند، طراحی شده است.

نکات مهم در مورد مصرف مکمل‌ها در رژیم بعد از اسلیو معده

1. مولتی‌ویتامین‌ها را باید با غذا مصرف کرد تا جذب بهتری داشته باشند و حالت تهوع رخ ندهد.
2. آهن و کلسیم نباید به صورت هم‌زمان مصرف شوند؛ زیرا جذب یکدیگر را مختل می‌کنند. می‌توان این مکمل‌ها را در زمان‌های مختلفی از روز مصرف نمود.
3. با تجویز پزشک و به صورت منظم باید آزمایشات خون انجام شود تا سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن مورد بررسی قرار گیرد و دوزهای مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی ضروری بر اساس نیاز بدن تجویز شود.

غذاهای ممنوعه بعد از عمل اسلیو معده چیست؟

بعد از عمل اسلیو معده، به دلیل کوچک شدن حجم معده و تغییر در نحوه هضم و جذب غذا، معده جدید نمی‌تواند همانند سابق با برخی از غذاها کنار بیاید. بنابراین، تغذیه بعد از اسلیو معده شامل برخی ممنوعیت‌های غذایی می‌شود که به قرار زیر است:

1. غذاهای فرآوری شده

غذاهای کنسروی و غذاهای فرآوری‌شده مانند سوسیس و کالباس به دلیل داشتن مقادیر زیادی نمک، چربی و مواد نگهدارنده، باید به طور جدی بعد از عمل اسلیو محدود شوند. این غذاها نه‌تنها ارزش تغذیه‌ای پایینی دارند؛ بلکه می‌توانند برای سلامت قلب و کلیه‌ها نیز مضر باشند.

2. نوشیدنی‌های گازدار

بعد از اسلیو معده باید از مصرف آب‌های گازدار و نوشابه‌های گازدار اجتناب گردد؛ زیرا گاز این نوشیدنی‌ها می‌تواند فشار اضافی بر معده جدید وارد کند و ناراحتی و نفخ معده را در پی داشته باشد.

3. غذاهای پرچرب

مصرف کره، خامه و غذاهای سرخ‌شده مانند چیپس‌ها و فست‌فودها بعد از اسلیو معده می‌توانند موجب سوء‌هاضمه، حالت تهوع و استفراغ گردند. به علاوه، این غذاها با داشتن کالری زیاد می‌توانند مانع از کاهش وزن مؤثر بعد از عمل شوند.

4. غذاهای پر ادویه و تند

غذاهای تند و پرادویه باعث تحریک معده و سوزش سر دل می‌شوند و به‌خصوص در ماه‌های اول پس از عمل باید از مصرف آن‌ها اجتناب گردد.

5. غذاهای قندی

غذاهایی با قند بالا نظیر کیک‌ها، شیرینی‌ها، نوشیدنی‌های شیرین و آب‌نبات‌ها می‌توانند به‌سرعت در بدن جذب شده و باعث نوسانات قند خون شوند و در نهایت، موجب بروز سندروم دامپینگ با علائمی مانند سرگیجه، تعریق، اسهال و حالت تهوع شوند.

6. شکلات و دسرهای سنگین

شکلات و دسرهایی که حاوی مقادیر زیادی قند و چربی هستند می‌توانند موجب افزایش وزن مجدد و ناراحتی‌های گوارشی شوند و باید بعد از اسلیو، مصرف آن‌ها محدود گردد.

7. گوشت‌های سفت و پرچرب

گوشت‌های قرمز سفت و پرچرب نظیر استیک‌ها به‌سختی در معده جدید هضم می‌شوند؛ لذا بهتر است از گوشت‌های کم‌چرب‌تر مانند مرغ و ماهی استفاده شود.

8. غذاهای نشاسته‌ای و نان سفید

نان سفید، برنج سفید و ماکارونی ممکن است در معده جدید کوچک‌شده، حالت چسبنده پیدا کنند و باعث انسداد معده یا ناراحتی گوارشی شوند. بهتر است به جای این مواد غذایی از غلات کامل و غذاهای فیبر‌دار به صورت جویدن کامل و با دقت استفاده شود.

9. الکل

پس از عمل اسلیو معده، بدن الکل را سریع‌تر جذب می‌کند و این امر می‌تواند منجر به بالا رفتن سریع الکل خون شود. از آنجایی که الکل کالری بالایی دارد، می‌تواند پروسه کاهش وزن را مختل کند.

مصرف قهوه و مواد کافئین دار در رژیم غذایی بعد از اسلیو معده

مصرف قهوه و مواد کافئین‌دار بعد از عمل اسلیو معده می‌بایست با احتیاط و بر اساس توصیه‌های پزشک انجام شود؛ زیرا قهوه و کافئین می‌تواند با افزایش اسید معده، سوزش سر دل و رفلاکس معده را به دنبال داشته باشد. به علاوه، کافئین، ماده‌ای است که اثر دیورتیک دارد و باعث دفع آب و کم آبی بدن می‌شود و چون هیدراته نگه داشتن بدن بعد از اسلیو معده امری ضروری است، باید از مصرف قهوه مخصوصاً به مدت 1 الی 2 ماه اول بعد از عمل اجتناب گردد.

همچنین لازم به ذکر است که کافئین موجود در قهوه و نوشیدنی‌های حاوی قهوه و خامه و شکر می‌تواند جذب برخی مواد معدنی نظیر آهن و کلسیم را کاهش دهد و جذب کالری‌های اضافه را افزایش دهد و درنهایت، روند کاهش وزن را مختل سازد. از این رو، مصرف قهوه و نوشیدنی‌های کافئین‌دار باید بعد از اسلیو معده، محدود شود و با گذشت زمان، طبق دستور پزشک به تدریج مصرف قهوه مجدداً آغاز گردد؛ اما باید دقت داشت که مقدار مجاز مصرف قهوه بعد از اسلیو معده بسیار کم است و باید از قهوه‌های کم‌کافئین و کم‌چرب استفاده شود.

گزینه‌های جایگزین قهوه در تغذیه بعد از اسلیو معده

در صورت نیاز به مصرف نوشیدنی‌های گرم می‌توان دمنوش‌های گیاهی بدون کافئین میل نمود که نه نتها معده را تحریک نمی‌کنند؛ بلکه آرامش‌بخش نیز هستند؛ نظیر:

1. چای سبز بدون کافئین
2. دمنوش بابونه
3. دمنوش نعناع

نکات مهم نحوه تغذیه بعد از عمل اسلیو معده

برای رعایت یک رژیم غذایی مناسب بعد از عمل جراحی چاقی، باید به یک‌سری نکات مهم توجه نمود تا مشکلات گوارشی بعد از عمل برطرف شود و کاهش وزن مؤثری صورت گیرد. ازجمله مهم‌ترین نکات غذایی پس از عمل اسلیو معده می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

مصرف وعده‌های غذایی کوچک و منظم: بعد از عمل اسلیو، حجم معده بسیار کاهش می‌یابد و بنابراین باید وعده‌های غذایی را به صورت کوچک و مکرر مصرف کرد؛ زیرا وعده‌های غذایی بزرگ می‌تواند موجب کشش معده و ایجاد ناراحتی شود. معمولاَ توصیه می‌شود وعده‌های غذایی در دوران بعد از اسلیو معده بین 5 تا 6 وعده کوچک در روز باشد.

جویدن کامل غذا: هر لقمه غذا باید با تمرکز و به خوبی جویده و خرد شود تا هضم راحت‌تری داشته باشد. بلعیدن تکه‌های بزرگ غذا می‌تواند منجر به انسداد معده شود.

مصرف آرام و آهسته غذا: غذا خوردن بعد از اسلیو معده باید به آرامی و آهسته باشد؛ به طوری که مصرف هر وعده غذایی در حدود 20 تا 30 دقیقه به طول بینجامد. تند و سریع غذا خوردن می‌تواند منجر به حالت تهوع و وقوع احساس ناخوشایند در فرد شود.

نوشیدن آب کافی: از آنجایی که بعد از عمل اسلیو معده، احتمال کم‌آبی بدن افزایش می‌یابد؛ لذا می‌بایست روزانه بین 1.5 تا 2 لیتر آب نوشید. البته که مایعات را باید به‌تدریج و بین وعده‌های غذایی میل نمود.

اجتناب از نوشیدن مایعات همراه با غذا: از مصرف مایعات هم‌زمان با غذا می‌بایست اجتناب نمود؛ زیرا این کار می‌تواند باعث پر شدن سریع معده شود و فرد نتواند غذاهای مغذی را میل نماید. مایعات را می‌توان در فواصل بین وعده‌های غذایی و به طور مثال، 30 دقیقه قبل و یا بعد از غذا مصرف کرد.

مصرف غذاهای پروتئینی: بخش اصلی رژیم غذایی بعد از عمل اسلیو معده را باید پروتئین‌ها تشکیل بدهند؛ زیرا این مواد مغذی می‌توانند به بازسازی بافت‌ها، حفظ عضلات و جلوگیری از تحلیل عضلات در حین پروسه کاهش وزن کمک کنند. گفته می‌شود، میزان پروتئین توصیه شده تقریباً 60 تا 80 گرم در روز می‌باشد.

توجه به واکنش بدن: پس از عمل، ممکن است بدن به برخی از غذاها حساس‌تر شود. اگر غذایی باعث ناراحتی یا ایجاد مشکلات گوارشی شد می‌بایست مصرف آن را قطع کرد تا در آینده مجدداً بتوان به رژیم غذایی خود اضافه نمود.

مصرف غذاهای غنی از فیبر: هرچند بعد از گذشت چند ماه از عمل اسلیو معده می‌توان به‌تدریج غذاهای غنی از فیبر نظیر سبزیجات پخته و غلات کامل را به رژیم غذایی خود اضافه کرد؛ اما به این نکته نیز باید توجه نمود که در ماه‌های اول بعد از عمل می‌بایست از مصرف غذاهای سفت و با فیبر بسیار بالا مانند سبزیجات خام اجتناب کرد.

کنترل حجم غذا: به دلیل کاهش حجم معده در عمل اسلیو، باید مراقب بود که پرخوری نشود؛ زیرا این کار می‌تواند ناراحتی شدید، تهوع و استفراغ را به دنبال داشته باشد.

سخن آخر

رعایت یک رژیم غذایی مناسب بعد از عمل اسلیو معده نقش بسزایی در موفقیت‌آمیز بودن این جراحی لاغری دارد؛ زیرا در صورتی که برنامه غذایی بعد از عمل طبق دستور پزشک و به خوبی انجام شود، تثبیت کاهش وزن را به دنبال دارد و عوارض بعد از عمل معده را کاهش می‌دهد. دکتر سینوهه شرایط ویژه‌ای برای شما فراهم کرده تا بتوانید جراحی لاغری را به صورت اقساطی انجام دهید. همچنین شما می‌توانید با رزرو پکیچ اسلیو معده دکتر سینوهه، از خدمات پس از عمل نیز بهره‌مند گردید و یک برنامه غذایی مناسب بر اساس رفع نیازهای بدن خود را پس از عمل دریافت نمایید.