راهکارهایی برای مدیریت ورم سر و صورت بعد از کاشت مو

تورم یا ادم (edema) پس از کاشت مو یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی این جراحی است؛ به طوری که تقریباً 50٪ از بیماران تورم پس از کاشت را تجربه می‌کنند. ورم صورت بعد از کاشت مو، برای افرادی که پس از عمل می‌خواهند هرچه زودتر به سر کار خود بازگردند، امری ناخوشایند می‌باشد و این افراد به فکر رفع ورم صورت بعد از کاشت مو هستند.

دکتر سینوهه در این مقاله همراه شماست تا عوامل ایجاد تورم پس از کاشت مو و پیامدهای تورم را مورد بررسی قرار دهد و نکاتی کاربردی برای کاهش تورم و درمان ورم سر و صورت بعد از کاشت مو را با شما به اشتراک بگذارد.

آیا ورم صورت بعد از کاشت مو طبیعی است؟

ورم صورت بعد از کاشت مو کاملاً طبیعی است. در واقع، این تورم و التهاب، واکنش بدن به جراحی و تزریق مواد بی‌حسی می‌باشد که چند روز بعد از عمل ایجاد می‌شود و ممکن است از پیشانی به سمت اطراف و زیر چشم‌ها گسترش یابد؛ اما باید بدانید که این عارضه موقتی است و نهایتاً بعد از یک هفته به تدریج برطرف می‌شود.

آیا ورم بعد از کاشت مو می‌تواند نشانه عدم موفقیت کاشت مو باشد؟

ورم بعد از کاشت مو نباید به عنوان نشانه عدم موفقیت کاشت مو در نظر گرفته شود. نشانه‌های موفقیت کاشت مو، رشد تدریجی موها چند ماه پس از عمل و عدم ایجاد عفونت است. بنابراین، تورم صورت پس از کاشت مو صرفاً پاسخ التهابی طبیعی بدن به آسیب‌های جزئی ناشی از فرایند جراحی می‌باشد.

از طرفی دیگر، تورم صورت بعد از کاشت مو فقط یک واکنش سطحی بدن به عمل جراحی است و بر روند رشد فولیکول‌های تازه کاشته‌شده تأثیری ندارد؛ زیرا فولیکول‌های مو به صورت عمقی در پوست سر کاشت می‌شوند و در معرض این تورم یا التهاب قرار نمی‌گیرند.

هرچند ممکن است تورم صورت، به ویژه در ناحیه چشم‌ها نگران‌کننده به نظر برسد؛ اما این مسئله بی‌ضرر است و خودبه‌خود برطرف می‌گردد. با این حال، باید توجه داشت که اگر ورم صورت بیش‌ازحد طول کشید و یا با درد شدید و علائم غیرطبیعی همراه شد، می‌بایست حتماً به پزشک مراجعه نمود تا اقدامات لازم جهت پیشگیری از عوارض جدی‌تر انجام شود.

علائم تورم پس از کاشت مو چیست؟

تورم بعد از جراحی کاشت مو معمولاً 2 یا 3 روز پس از عمل شروع می شود و بین 3 تا 4 روز طول می‌کشد. در این بازه زمانی ورم و التهاب در پیشانی و اطراف چشم‌ها رخ می‌دهد. باید دانست که در اکثر افراد، این تورم خفیف بوده و در برنامه روزانه اختلالی ایجاد نمی‌کند.

ورم بعد از کاشت مو در کدام نواحی ایجاد می شود؟

ورم بعد از کاشت مو در اغلب موارد در قسمت‌های نزدیک به محل جراحی، یعنی ناحیه سر و صورت، ایجاد می‌شود. ازجمله نواحی رایج تورم بعد از کاشت مو می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. پوست سر: تورم یا ادم پوست سر، به‌خصوص در ناحیه‌ای که موها به تازگی کاشته شده‌اند، رایج است. تورم در این ناحیه معمولاً به دلیل تزریق داروهای بی‌حسی و نحوه انجام فرایند جراحی می‌باشد.

2. پیشانی: گاهی ممکن است بعد از کاشت مو، مایعات تزریق‌شده در پوست سر به سمت پایین حرکت کنند و در ناحیه پیشانی تجمع یابند و در نتیجه، باعث بروز ورم در پیشانی شوند. در برخی موارد، ممکن است پیشانی به طور قابل توجهی متورم به نظر برسد.

3. اطراف چشم‌ها: یکی از شایع‌ترین نواحی قابل تورم پس از کاشت مو، اطراف چشم‌ها است؛ زیرا مایعات تزریقی به پوست سر می‌تواند بر اثر نیروی گرانش از ناحیه سر به مناطق پایین‌تر حرکت کند و منحر به ایجاد پف در پلک‌ها و یا ورم چشم بعد از کاشت مو شود. در این صورت، نواحی اطراف چشم به حالت پف‌کردگی یا کبودی ظاهر می‌شود و افراد را نگران می‌کند؛ اما این امر عموماً بی‌خطر و موقتی است.

4. بینی و گونه‌ها: در برخی موارد نادر، به‌ویژه در صورت تزریق زیاد مایعات در ناحیه گیرنده پیوند مو ،تورم یا ادم ناشی از جراحی کاشت مو می‌تواند از ناحیه چشم‌ها پایین‌تر برود و به سمت بینی و گونه‌ها نیز گسترش یابد. شایان ذکر است که این حالت هم موقتی بوده و پس از چند روز به آرامی فروکش می‌کند.

درجات تورم بعد از کاشت مو

طبق تحقیقات انجام گرفته، شدت تورم بعد از کاشت مو به 5 درجه یا 5 گرید طبقه‌بندی می‌شود:

1. درجه 0: بدون تورم
2. درجه I: تورم در قسمت بالایی پیشانی
3. درجه II: تورم در هر دو قسمت فوقانی و تحتانی پیشانی
4. درجه III: تورم در اطراف چشم‌ها و گونه‌ها (ادم اطراف چشم)
5. درجه IV: سیاه شدن اطراف چشم‌ها

اگر تورم به مراحل 3 یا 4 برسد، ممکن است بیمار نتواند چشمان خود را باز کند. اما باید دانست که حتی در موارد شدید، تورم خود محدودشونده است و در نهایت، به خودی خود کاهش می‌یابد و برطرف می‌گردد.

علل ورم سر و صورت پس از کاشت مو

علت ورم سر و صورت بعد از کاشت مو معمولاً شامل ترکیبی از چندین عامل مرتبط با تکنیک جراحی و واکنش‌های بدن می‌شود. در ادامه، مهم‌ترین علل ورم سر و صورت پس از کاشت مو مورد بررسی قرار می‌گیرد:

1. واکنش طبیعی بدن به ترومای ناشی از جراحی

هرچند کاشت مو نوعی جراحی کم‌تهاجمی به شمار می‌رود؛ اما می‌تواند به پوست سر آسیب موضعی و موقت وارد کند و به تبع آن، سیستم ایمنی بدن فعال می‌شود و به این آسیب پوستی، واکنش التهابی نشان می‌دهد. در حقیقت، ورم بعد از کاشت مو بخشی از پروسه بهبودی پس از عمل است. شایان ذکر می‌باشد که التهاب ناشی از آسیب جراحی باعث افزایش جریان خون و تجمع مایعات در ناحیه تحت درمان می‌شود و این امر منجر به بروز ورم یا ادم در نواحی مختلف سر و صورت می‌گردد.

2. تزریق داروی بی‌حسی و مایعات به پوست سر

قبل از شروع پروسه کاشت مو، به منظور کاهش درد ناشی از استخراج و کاشت فولیکول‌ها، از ماده بی‌حسی موضعی بر روی پوست سر استفاده می‌شود که این ماده اغلب به همراه محلول‌های نمکی تزریق می‌گردد. این مایعات تزریق شده به پوست سر به تدریج و به مرور زمان پس از اتمام جراحی می‌تواند به سمت صورت حرکت کرده و نواحی مختلفی را درگیر کند.

3. وجود آدرنالین در محلول‌های بی‌حسی

گاهی پزشک متخصص به منظور کنترل خونریزی و کاهش جریان خون در محل جراحی، از آدرنالین در محلول‌های بی‌حسی استفاده می‌کند. هرچند آدرنالین با منقبض کردن عروق خونی می‌تواند موجب کاهش جریان خون شود؛ اما پس از اتمام عمل و زمانی که تأثیر آن در بدن تمام شود، عروق خونی مجدداً باز می‌شود و مایعات بیشتری وارد بافت‌های اطراف می‌گردد و ورم آن نواحی را در پی دارد.

4. نیروی گرانش

مایعات تزریق‌شده در ناحیه سر به دلیل نیروی گرانش یا نیروی جاذبه زمین به سمت پایین حرکت می‌کنند و در نواحی مختلف صورت نظیر پیشانی، پشت پلک‌ها و زیر چشم‌ها تجمع می‌یابند. این امر، به‌ویژه در روزهای دوم تا چهارم پس از عمل کاشت، منجر به ایجاد ورم سر و صورت می‌شود.

5. انباشته شدن مایعات لنفاوی

به‌طور طبیعی، مایعات لنفاوی مسئول تخلیه مواد زائد از بافت‌ها هستند؛ اما گاهی بعد از جراحی کاشت مو ممکن است جریان طبیعی مایعات لنفاوی در ناحیه سر و گردن دچار اختلال شود و مایعات لنفاوی در نواحی اطراف محل جراحی تجمع یابند و باعث بروز ورم سر و صورت شوند.

6. موقعیت نادرست سر پس از عمل

اگر بعد از کاشت مو، فرد در حالتی دراز بکشد که سر در موقعیت پایین قرار بگیرد؛ در این صورت، مایعات بر اثر نیروی گرانش به نواحی پایین‌تر از سر گسترش می‌یابند و منجر به ورم پیشانی و صورت می‌شوند.

روش های پیشگیری از ورم بعد از کاشت مو

بعد از اتمام عمل کاشت مو می‌توان با انجام برخی اقدامات ساده، از ورم بعد از کاشت مو پیشگیری نمود و فرایند بهبودی را تسریع کرد. این اقدامات به شرح زیر می‌باشد:

1. بالا نگه داشتن سر

معمولاً توصیه می‌شود که پس از جراحی کاشت مو، سر در موقعیتی بالاتر از سطح قلب نگه داشته شود تا از تجمع مایعات در صورت جلوگیری گردد. بدین منظور می‌توان هنگام خوابیدن، از چند بالشت برای بالا نگه داشتن سر کمک گرفت و یا روی صندلی‌های مخصوص استراحت نمود.

2. اجتناب از فعالیت‌های سنگین

فعالیت‌های بدنی سنگین با افزایش فشار خون، تورم را در نواحی مختلف سر و صورت تشدید می‌کند. بنابراین، به خصوص در روزهای اول پس از عمل کاشت مو می‌بایست از انجام فعالیت‌ها یا تمرینات سنگین ازقبیل ورزش‌های سخت، دویدن و خم شدن‌های مکرر اجتناب نمود.

3. اجتناب از لمس محل کاشت

لمس کردن یا فشار آوردن به ناحیه کاشت مو می‌تواند شدت تورم بعد از عمل را افزایش دهد و همچنین به فولیکول‌های کاشته‌شده آسیب بزند. از این رو، باید توجه داشت که از مالش و اعمال فشار به ناحیه کاشت پرهیز شود. در ضمن، از کلاه یا لباس‌های تنگ که تعویض آن‌ها باعث فشار آوردن به سر می‌شود، نباید استفاده کرد.

4. رعایت رژیم غذایی سالم

یک تغذیه سالم و متعادل می‌تواند در کاهش تورم و تسریع روند بهبودی بعد از عمل کاشت مو تأثیر بسزایی داشته باشد. باید دانست که یک برنامه غذایی سالم شامل مواد غذایی سرشار از ویتامین C وE نظیر توت‌ها و مرکبات، غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ضد التهاب‌های طبیعی نظیر میوه‌ها، سبزیجات و مغزها است.

5. هیدراته نگه داشتن بدن

نوشیدن آب کافی و هیدراته نگه داشتن بدن کمک می‌کند تا گردش مایعات در بدن بهتر شود و تورم بعد از عمل رخ ندهد یا به میزان کمتری ایجاد شود. بدین منظور توصیه می‌شود روزانه حداقل 8 لیوان آب نوشیده شود تا مایعات اضافی سریع‌تر از بدن دفع شود و یک‌جا تجمع نیابد.

6. پرهیز از مصرف نمک و الکل

مصرف غذاهای پرنمک و شور و الکل، احتباس مایعات در بدن را افزایش می‌دهد و منجر به افزایش تورم می‌شود. بنابراین چند روز بعد از کاشت مو باید از مصرف نمک و الکل اجتناب نمود تا بتوان به جلوگیری از تشدید تورم کمک کرد.

روش های درمان ورم پس از کاشت مو

برای درمان ورم سر و صورت بعد از کاشت مو در درجه اول، مشورت با پزشک الزامی است. به طور کلی راهکارهای زیر برای رفع ورم صورت بعد از کاشت مو توصیه می‌شود:

1. استفاده از کمپرس سرد

زمانی که کمپرس سرد روی محل تورم قرار می‌گیرد، با انقباض عروق خونی، جریان خون به ناحیه متورم را کاهش می‌دهد و بدین ترتیب موجب رفع ورم صورت بعد از کاشت مو می‌شود. البته نکته مهم در استفاده از کمپرس یخ برای ورم بعد از کاشت مو این است که نباید کمپرس سرد را مستقیماً روی محل کاشت قرار داد؛ بلکه باید آن را در پارچه‌ای پیچید و به آرامی روی نواحی متورم پیشانی یا چشم‌ها گذاشت و این کار را هر چند ساعت یک بار و هر بار به مدت 10 الی 15 دقیقه انجام داد.

2. ماساژ

در صورت تأیید پزشک معالج، ماساژ ملایم با حرکات نرم در نواحی متورم می‌تواند به جریان بهتر مایعات لنفاوی، تخلیه مایعات و در نتیجه، به کاهش تورم بعد از کاشت مو کمک کند.

3. مصرف داروهای ضدالتهاب

در برخی موارد، پزشک داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) نظیر ایبوپروفن و ناپروکسن را برای کاهش التهاب و تورم و نیز تسکین درد تجویز می‌نماید. لازم به ذکر است که از مصرف خودسرانه این داروها باید پرهیز نمود.

4. استفاده از داروهای استروئیدی

در برخی موارد، داروهای استروئیدی نظیر دگزامتازون و پردنیزولون به منظور کنترل و کاهش تورم توسط پزشک برای مدت کوتاهی تجویز می‌شود و به مرور زمان دوز آن‌ها کاهش می‌یابد. این داروها طبق دستور پزشک باید مصرف شود؛ زیرا صرفاً استفاده صحیح از این داروها در کاهش ورم بعد از کاشت مو تأثیر دارد.

5. مصرف آنتی هیستامین ها

زمانی که افراد علاوه بر احتباس مایعات و تورم، دچار واکنش‌های آلرژیک نیز بشوند، به دنبال قرص برای کاهش ورم صورت بعد از کاشت مو هستند. در این شرایط مصرف آنتی‌هیستامین‌ها برای کاهش تورم توسط پزشک به آن‌ها توصیه می‌شود.

6. دیورتیک ها

در برخی موارد خاص که پزشک تشخیص دهد تورم به دلیل احتباس مایعات ایجاد شده است، داروهای ادرارآور (دیورتیک‌ها) را برای کاهش تورم تجویز می‌کند.

7. مشاوره با پزشک

برای رفع ورم بعد از کاشت مو و یا مصرف قرص برای کاهش ورم صورت بعد از کاشت مو ضروری است که حتماً از قبل با پزشک خود مشورت کرده باشید و اگر به داروی خاصی حساسیت دارید، پزشک را در جریان بگذارید. نکته مهم این است که از مصرف خودسرانه داروها باید اجتناب نمایید؛ زیرا گاهی پزشک تشخیص می‌دهد که چه دارویی به صورت تزریقی و چه دارویی برای چه فردی به صورت خوراکی مصرف شود تا بیشترین و بهترین اثرگذاری را داشته باشد.

مدت زمان لازم برای بهبود ورم سر و صورت

مدت زمان ورم صورت بعد از کاشت مو معمولاً بین 3 تا 7 روز طول می‌کشد و به تدریج با گذشت زمان کاهش می‌یابد. در ادامه، توضیحی درباره مراحل بهبود ورم بعد از کاشت مو آورده شده است:

1. روزهای اول بعد از کاشت مو؛ روزهای 1 تا 3

معمولاً توروم 1 تا 2 روز پس از عمل شروع می‌شود. در این مدت ممکن است ابتدا در ناحیه سر ورم ایجاد گردد و سپس به پیشانی و اطراف چشم‌ها حرکت کند. روز 2 و 3 پس از عمل کاشت مو، تورم به اوج خود می‌رسد.

2. روزهای میانی؛ روزهای 4 تا 6

در این بازه زمانی، ورم شروع به کاهش می‌کند و به تدریج از صورت و پیشانی محو می‌شود و بیشتر در نواحی نزدیک‌تر به محل کاشت مو باقی می‌ماند. در اکثر موارد، تا پایان روز 5 و 6 بعد از کاشت، ورم به طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.

3. یک هفته پس از عمل: روز های 7 تا 10

معمولاً یک هفته تا 10 روز بعد از کاشت مو، ورم به طور کامل برطرف می‌شود. البته ممکن است برخی افراد تورم خفیف‌تری در این مدت تجربه کنند که این موضوع نیز به مرور زمان و طی دو هفته به طور کامل برطرف می‌شود.

سخن آخر

اگرچه تورم پس از کاشت مو رایج است؛ اما با مراقبت و راهنمایی مناسب می‌توان به طور مؤثر آن را مدیریت کرد. درک مراحل جراحی کاشت مو، داشتن انتظارات واقع‌بینانه و پیروی از توصیه‌های پزشک برای کاهش ورم صورت بعد از کاشت مو و موفقیت نتیجه عمل بسیار مهم است.

پزشکان و مراکز کاشت مویی که با دکتر سینوهه همکاری دارند، از مهارت و تخصص‌های لازم برای هرچه بهتر انجام شدن عمل برخوردارند. شما با تهیه پکیج کاشت مو اقصاطی دکتر سینوهه می‌توانید اطمینان حاصل نمایید که نتایج عمل شما کاملاً طبیعی و ماندگار خواهد بود. همچنین این پکیج شامل خدمات مراقبتی بعد از عمل نیز می‌شود و به شما در مدیریت ورم بعد از کاشت مو تا بهبودی کامل کمک می‌کند.

سؤالات متداول

1. شدت ورم بعد از کاشت مو تا چه حد باشد، لازم است کمک پزشکی دریافت کنم؟

در حالی که پس از کاشت مو مقداری تورم انتظار می‌رود؛ اما مواردی وجود دارد که ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد. اگر تورم برای چند روز ادامه داشته باشد، می‌تواند نشان‌دهنده عفونت باشد. همچنین اگر احساس درد، خارش یا چرک شدید داشتید باید بلافاصله با کلینیک کاشت مو تماس بگیرید. به یاد داشته باشید که تورم طولانی‌مدت بیش از 1 تا 2 هفته می‌تواند یک علامت خطر باشد و مشاوره پزشکی بهترین اقدام است.

2. چگونه تورم بعد از کاشت مو را کاهش دهم؟

برای کاهش تورم پس از کاشت مو، بهتر است هنگام خواب سعی کنید سر خود را به سمت بالا بگیرید، داروهای تجویزشده را طبق دستور جراح مصرف کنید و آب فراوان بنوشید تا هیدراته بمانید. همچنین شما می‌توانید کمپرس یخ را به آرامی روی نواحی متورم بگذارید. در ضمن، برای جلوگیری از تجمع مایعات در اطراف چشم‌ها و گونه‌ها می‌توانید از هدبند استفاده کنید.

3. تورم بعد از کاشت مو چقدر طول می‌کشد؟

ورم سر و صورت بعد از کاشت مو معمولاً بلافاصله بعد از عمل شروع می‌شود و حدود 3 الی 4 روز طول می‌کشد. در بیشتر موارد در این مدت به تدریج فروکش می‌کند؛ اما اگر تورم بیش از یک هفته ادامه داشته باشد می‌بایست پزشک معالج خود را در جریان بگذارید.

4. آیا یخ به رفع ورم صورت بعد از کاشت مو کمک می‌کند؟

بله. استفاده از کمپرس یخ می‌تواند به کاهش تورم بعد از کاشت مو کمک کند و برای دوره‌ای کوتاه تسکین‌دهنده باشد. البته حتماً باید کیسه یخ را در پارچه‌ای بپیچید تا از تماس مستقیم پوست با یخ جلوگیری نمایید.

5. آیا ممکن است پس از بهبود ورم، دوباره دچار تورم صورت بشوم؟

اگرچه معمولاً ورم بعد از کاشت مو، پس از چند روز بهبود می‌یابد؛ اما در برخی موارد ممکن است به دلایل مختلفی نظیر عفونت یا واکنش به فعالیت‌های شدید و سنگین، دوباره ایجاد شود. در این صورت باید به پزشک اطلاع داد.